دوره 12، ویژه نامه (آموزش عالی، هویت و همبستگی ملی) (1) ، بهمن 1390، ، صفحه 53-76
چکیده
وحدت و همبستگی ملی از مفاهیم و دالهای مرکزی گفتمان امام خمینی(ره) است که با رویکردی راهبردی و معقول مورد تأکید همیشگی ایشان بود. امام خمینی(ره)، از میان نهادها، گروهها و مراکز مؤثر بر وحدت و همبستگی، ...
بیشتر
وحدت و همبستگی ملی از مفاهیم و دالهای مرکزی گفتمان امام خمینی(ره) است که با رویکردی راهبردی و معقول مورد تأکید همیشگی ایشان بود. امام خمینی(ره)، از میان نهادها، گروهها و مراکز مؤثر بر وحدت و همبستگی، بیش از همه بر نقش مراکز تولید فکر، اندیشه و فرهنگ نظیر حوزه و دانشگاه تصریح کرده و با مقایسة دانشگاه اسلامی و غربی، تفاوت بارز این دو را ابتنای کلیت دانشگاه اسلامی بر محور توحید تبیین میکردند. بنابراین از منظر امام خمینی(ره)، وحدت ریشه در توحید و وحدانیت دارد و لذا دانشگاهی میتواند در وحدت و همبستگی ملی نقش ایفا کند که محیط، محتوا، علم، معلم و متعلم آن در مسیر وحدانیت باشند. هدف اصلی این مقاله، بازخوانی جایگاه دانشگاه در گفتمان امام خمینی(ره) و تبیین رابطة میان این نهاد با وحدت و همبستگی ملی است. این مقاله نشان میدهد که نگاه امام خمینی(ره) به نقش دانشگاه در وحدت و همبستگی ملی، نگاهی هستیشناسانه با دو کارکرد ایجابی و سلبی است که چگونگی آن بستگی به میزان همخوانی هویت دانشگاه با هویت ملی دارد. اینکه از منظر امام خمینی(ره) چه نوع دانشگاهی، با چه ویژگیها و کارکردهایی میتواند موجب تقویت همبستگی ملی شود، مسئله اصلی این نوشتار است.
تجربه‌های تاریخی، تعلق به گفتمان بازگشت به خویشتن و مهم‌تر از همه، فهم خاص امام خمینی (ره) از اسلام، از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر نگرش ایشان به هویت می‌باشند. این عوامل موجب شدند تا امام خمینی در ...
بیشتر
تجربه‌های تاریخی، تعلق به گفتمان بازگشت به خویشتن و مهم‌تر از همه، فهم خاص امام خمینی (ره) از اسلام، از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر نگرش ایشان به هویت می‌باشند. این عوامل موجب شدند تا امام خمینی در اولویتگذاری مؤلفههای هویتساز، بیش از همه بر اسلام و فرهنگ دینی تأکید کرده و در بازسازی هویت ملی پس از انقلاب اسلامی، از زاویة دین به این مهم بنگرد. این اولویت هستیشناسانه، به هویت جنبهای شمول محور و نه دفعگرا میبخشد. از سویی دیگر، برداشت و نگرش خاص امام(ره) به دین موجب میشود تا هویت دینی مترادف با هویت سیاسی شود. در نگاه امام(ره)، هویت سیاسی در طول هویت دینی و از جنس دین است و لذا هویت سیاسی به معنای سیاسی کردن هویت نیست. نحوة تأثیرگذاری عوامل اشاره شده بر نگرش امام(ره) به هویت، چگونگی بازسازی هویت توسط امام(ره) پس از انقلاب، چگونگی پیوند میان هویت دینی با هویت سیاسی و پیامدهای آن مهم‌ترین مسائلی هستند که در این مقاله به آنها پرداخته شده است.
